Merk je dat je leerlingen vastlopen in de leerstof omdat ze niet goed weten hoe ze hulp kunnen vragen? Dat ze onzeker zijn of simpelweg opgeven bij moeilijkheden? Dit is niet ongewoon. Veel leerlingen hebben moeite met het formuleren van hulpvragen en vinden het uitdagend om te erkennen dat ze hulp nodig hebben. Maar hierin schuilt een krachtige kans voor jou als leraar!
Uit een recent praktijkonderzoek in een secundaire Onderzoekende School blijkt dat leerlingen vaak hulp vermijden of afhankelijk zijn van directe antwoorden. Nochtans is het stellen van gepaste en gerichte hulpvragen een sleutelskill voor zelfregulatie en autonomie. Het onderzoek wijst ook uit dat leerlingen die effectieve hulp leren vragen, niet alleen hun leerprestaties verbeteren, maar ook hun zelfvertrouwen en motivatie versterken.
Hier lees je hoe je, met eenvoudige interventies en inspirerende methodieken, jouw leerlingen kunt ondersteunen in het stellen van betere hulpvragen. Ontdek hoe een schoolbreed model zoals het BBBB-model (Brein, Boek, Buur, Baas) kan worden ingezet om hen stap voor stap te begeleiden naar zelfstandiger leren.
Waarom is het leren hulp vragen belangrijk?
Het vermogen om hulp te vragen is essentieel in het leerproces. Het stelt leerlingen in staat om obstakels te overwinnen en zelfstandig verder te werken. Onderzoek toont echter aan dat:
- Veel leerlingen hulpvragen vermijden uit angst om zwak over te komen.
- Sommigen enkel directe antwoorden zoeken zonder de oplossing zelf te willen begrijpen.
- Er een kloof bestaat tussen wat leerlingen nodig hebben en wat coaches of leraren bieden.
De oplossing? Het creëren van een klas- en schoolcultuur waarin hulp zoeken genormaliseerd en gewaardeerd wordt. Het BBBB-model biedt een praktisch kader waarin leerlingen leren om eerst zelfstandig oplossingen te zoeken (Brein en Boek), steun te vragen bij peers (Buur), en uiteindelijk om hulp te vragen aan de leraar (Baas).
Hoe kan je dit in de klas toepassen?
-
Maak hulpvragen bespreekbaar: Normaliseer het idee dat vragen stellen geen teken van zwakte is, maar juist een kracht. Introduceer voorbeeldvragen en bespreek samen situaties waarin hulp zoeken effectief kan zijn.
-
Gebruik een gestructureerd model: Het BBBB-model is eenvoudig en effectief. Hang een poster in de klas of maak gebruik van een beslisboom waarmee leerlingen bewust door de stappen leren gaan.
-
Versterk het zelfvertrouwen: Geef leerlingen de ruimte om fouten te maken en bied gerichte feedback. Een growth mindset draagt bij aan hun geloof in eigen kunnen en motiveert hen om actief hulp te zoeken.
-
Creëer een ondersteunende omgeving: Laat leerlingen in kleine groepen samenwerken en bied begeleiding zonder direct antwoorden te geven. Dit versterkt de autonomie en zelfredzaamheid.
Inspiratie uit de praktijk
Een secundaire Onderzoekende School zette het BBBB-model in tijdens de flexuren, waarin leerlingen zelfstandig aan vakken werken. Hoewel sommige leerlingen aanvankelijk worstelden met de structuur, gaven vermijdende hulpvragers aan dat ze door een beslisboom meer durfden te tonen en actiever om hulp vroegen. Leraren zagen bovendien een verbeterde relatie tussen coaches en leerlingen door een focus op empathie en duidelijke verwachtingen.
Meer weten? Verdiep je in de masterproef
Het onderzoek biedt concrete handvatten om de zelfregulatie en leerstrategie van jouw leerlingen te versterken. Samen maken we leren krachtiger!
Nieuwsgierig geworden? Meld je school hier aan.
Wij werken samen met onderzoekende leerkrachten en schoolleiders. In een onderzoekend team krijg je als leerkracht de kans een schooljaar lang samen met student-leerkrachten en lerarenopleiders een praktijkprobleem aan te pakken. Ook schoolleiders kunnen met ons onderzoekend aan de slag. Goesting gekregen? Samen bouwen we aan jouw school van morgen!
Meld je school aan
Samen onderbouwen we jouw school van morgen
