Leestijd: 7 minuten
Waarom werken met drivers?
Het formuleren van drivers is een van de belangrijkste patronen uit Sociocratie 3.0.
Op school of in een team ontstaan wel eens situaties die actie vragen. Het interessante is dat niet iedereen dezelfde kijk heeft op wat er aan de hand is, laat staan de beste oplossing ervoor klaar heeft.
Als er een oplossing wordt opgelegd zonder dat iedereen het hele plaatje ziet, kan dit tot weerstand leiden. Maar stel je voor dat we die spanning, die onduidelijkheid, als middel kunnen gebruiken om het probleem meer helder te maken voor iedereen. Niet door meteen een oordeel te vellen of een kant-en-klare oplossing aan te dragen, maar door die spanning te benutten als een drijfveer om samen aan het probleem te werken. Dan navigeert men vanuit spanning. Deze is positief, noch negatief. Het is simpelweg de beleving van wat er momenteel is en wat er zou kunnen zijn.
Wat is een driver?
Een driver vormt de motivatie voor een individu of een team om te reageren op een specifieke situatie. Een effectieve driver begint met een objectieve samenvatting van de huidige situatie en de mogelijke impact daarvan op de organisatie (oftewel, wat er gebeurt).
Daarnaast identificeert een driver ook de behoeften van de school of het team, evenals de mogelijke gevolgen als deze behoeften worden aangepakt. Door het samen formuleren van wat er momenteel gebeurt en wat er in de toekomst nodig is, benoem je het spanningsveld tussen die twee.
Een driver opbouwen
Een driver is dus een beknopte, krachtige zin die iets zegt over de stip aan de horizon of je ambitie. Je gebruikt deze zin om met anderen in gesprek te gaan en zo draagvlak te zoeken voor je vervolgstappen.
Nu doen we dit ... [observatie] en dat zijn de effecten ... [effect]
We hebben nood aan ... [behoefte] zodat ... [impact]
Belangrijk is dat een driver geen oplossing bevat. De 'hoe'-vraag wordt later beantwoord.
Als we dit toepassen op een schoolse context, geeft dat bv. volgende driver:
Nu richten we ons op het bereiken van doelstellingen die leerlingen nodig hebben om in het hoger onderwijs te functioneren en stuurt de leraar het leerproces maar nemen leerlingen weinig zelfregie in hun leren studeren (nu doen we dit) waardoor ze in het zesde middelbaar nog veel begeleiding vragen, zich hulpeloos opstellen, enkel studeren wanneer het opgegeven wordt door de leraar (effect).
We willen dat leerlingen hun leerproces zelf in handen nemen (behoefte) zodat leerlingen meer strategieën hebben om met een grote hoeveelheid leerstof aan de slag te gaan (impact).
Win-win
Door samen een driver te formuleren, is er aandacht voor autonomie van het team. Teamleden hebben vaak meer inhoudelijke kennis van de situatie. De wijsheid van de groep wordt op deze manier ingezet. Met een goede driver kan je expliciteren voor welk probleem je een oplossing zoekt en de groep inzetten om deze te vinden.
Wil je graag meer weten over S3?
Wij belichten op onze website enkele patronen waar onderzoekende scholen afgelopen jaren mee aan de slag gingen. Bekijk zeker af en toe onze agenda indien je graag een training volgt over sociocratie 3.0.
Wil je meer weten?
Hieronder kan je enkele links vinden naar externe websites met veel gratis materiaal.
- Rebelwise (NL) geeft uitleg over S3 en hoe dit besluitvorimingsprocessen bevordert. Je vindt er een handige toolkit met materiaal dat je gratis kan downloaden. Verder biedt de organisatie trainingen aan om je kennis te laten maken met S3 of je om S3-vaardigheden verder aan te scherpen.
- Sociocracy30.org (ENG) biedt op de website informatie over de evolutie van sociocratie en hoe deze benadering kan toegepast worden in verschillende contexten. Je vindt er veel materiaal zoals posters over verschillende patronen, een praktische gids, presentaties en illustraties die je kan downloaden. Ze bieden ook een tool die ervoor zorgt dat je het materiaal gewoon kan vertalen voor jouw schoolteam.
- Sociocratisch centrum Nederland (NL/ENG) biedt een talrijk aantal trainingen aan over sociocratie van beginner tot expert. Deze website biedt een schat aan informatie over sociocratie, inclusief bronnen en casestudy's van sociocratische toepassingen in het onderwijs. Je kan er af en toe gratis inschrijven op webinars die jou laten kennismaken met S3.
Wil je lezen over sociocratie 3.0?
- Jef Cumps (NL) legt in zijn boek Sociocratie 3.0 haarfijn uit hoe jij jouw organisatie kan voorbereiden op de toekomst? He is een praktische gids die je laat kennismaken met sociocratie.